รวบรวมสิ่งที่น่ารู้ เกี่ยวกับ สัญญาจ้างพนักงาน

“เย้ๆ ได้งานทำเเล้ว  แต่อย่าพลาดเรื่องสัญญาจ้าง” 

สัญญาจ้างเป็นสิ่งแรกที่เมื่อเราตกลงเข้าทำงานที่นึงแล้วจะต้องมีการเซ็นเกิดขึ้น แต่สัญญาจ้างนั้นมีทั้งข้อดีและข้อเสีย หลาย ๆ คนอาจเผลอเซ็นไปโดยไม่รู้ว่านายจ้างเขียนอะไรลงไปบ้าง วันนี้เรามาทำความรู้จักสัญญาจ้างให้ละเอียดเพื่อผลประโยชน์ก่อนเซ็นกัน ยิ่งในปัจจุบันนี้ รูปแบบของการจ้างพนักงาน มีความหลากหลายรูปแบบ หนึ่งในนั้นคือ พนักงานสัญญาจ้าง บทความนี้จะอธิบายถึงพนักงานสัญญาจ้าง บทบาท หน้าที่ เเละสิ่งที่ควรรู้ เพื่อให้คนที่กำลังหาข้อมูลตัดสินใจได้ง่ายขึ้น 

 ในปัจจุบัน มีความหลากหลายในการประกอบธุรกิจที่เพิ่มมากขึ้นทำให้มีลักษณะการให้บริการคู่ค้าหรือผู้บริโภคมากขึ้นและในขณะเดียวกันก็ทำให้ผู้ประกอบการหรือนายจ้างมีความต้องการแรงงานในลักษณะที่แตกต่างกัน ตัวอย่าง เช่น ในบางลักษณะงานนายจ้างต้องการผู้ปฏิบัติงานที่มีความเชี่ยวชาญ มีประสบการณ์ และมีความเข้าใจรูปแบบและลักษณะการดำเนินธุรกิจและประกอบธุรกิจของนายจ้างเป็นอย่างดี ในกรณี เช่นนี้ นายจ้างอาจเลือกที่จะจ้างลูกจ้างหรือพนักงานในรูปแบบพนักงานประจำ (ไม่มีกำหนดระยะเวลาการจ้างที่แน่นอน) เนื่องจากต้องการให้ลูกจ้างทำงานอยู่กันนายจ้างในระยะยาว  

อีกทั้งในปัจจุบันที่มีการเปลี่ยนแปลงไป ยังมีลักษณะงาน ที่นายจ้างอาจต้องการผู้ปฏิบัติงานมาทำงานให้เพียงชั่วคราวเท่านั้น เช่น เป็นโครงการพิเศษ หรือเป็นงานที่มีเป็นช่วงๆ ตามฤดูกาล หรืองานที่ระยะการปฏิบัติงานเพียงระยะเวลาสั้นๆ ในกรณีเช่นนี้ นายจ้างอาจเลือกที่จะจ้างลูกจ้างหรือพนักงานด้วยระยะเวลาที่จำกัด (มีกำหนดระยะเวลาสิ้นสุดการจ้างที่แน่นอน)  

เรามาทำความรู้จักกับ สัญญาจ้างพนักงานในรูปแบบเเรกกันกับ ประเภทของพนักงานสัญญาจ้าง

พนักงานสัญญาจ้างสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท หลัก 

  1. พนักงานสัญญาจ้างประเภทกำหนดระยะเวลา
  • มีสัญญาจ้างงานที่ระบุระยะเวลาการจ้างงานไว้ชัดเจน 
  • มักใช้กับงานที่มีขอบเขตชัดเจน 
  • สิ้นสุดสัญญาเมื่อครบกำหนด 
  1. พนักงานสัญญาจ้างประเภทไม่กำหนดระยะเวลา
  • ไม่มีสัญญาจ้างงานที่ระบุระยะเวลา 
  • มักใช้กับงานทั่วไป 
  • สามารถสิ้นสุดสัญญาได้ตามเงื่อนไขที่ระบุไว้ 

บทบาทและหน้าที่ 

พนักงานสัญญาจ้างมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนธุรกิจขององค์กร การปฏิบัติหน้าที่อย่างมีความรับผิดชอบ ตรงต่อเวลา และมีวินัย จะช่วยให้พวกเขาประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน และสร้างผลงานที่มีคุณค่าต่อองค์กรได้อย่างดี ดังนี้ 

  1. ปฏิบัติตามหน้าที่ที่ระบุในสัญญาจ้างงาน ศึกษาสัญญาจ้างงานอย่างละเอียดเพื่อทราบหน้าที่ความรับผิดชอบที่ได้รับมอบหมายอย่างชัดเจน ปฏิบัติตามหน้าที่อย่างเต็มความสามารถ ตรงตามเวลา และตามมาตรฐานที่กำหนด พร้อมทั้งรายงานผลการทำงานให้กับหัวหน้างานทราบเป็นประจำ
  2. ปฏิบัติตามคำสั่งและนโยบายของบริษัท ปฏิบัติตามคำสั่งของหัวหน้างานอย่างเคร่งครัด ปฏิบัติตามนโยบาย กฎระเบียบ และข้อบังคับของบริษัทอย่างเคร่งครัด ตลอดจนถึงการรักษาภาพลักษณ์ที่ดีของบริษัท
  3. รักษาความลับของบริษัท เก็บรักษาข้อมูลข่าวสาร ข้อมูลลูกค้า และความลับทางธุรกิจของบริษัทอย่างมิดชิด ไม่เปิดเผยข้อมูลลับของบริษัทแก่บุคคลอื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต ปฏิบัติตามนโยบายความลับของบริษัทอย่างเคร่งครัด
  4. ดูแลรักษาทรัพย์สินของบริษัท ใช้ทรัพย์สินของบริษัทอย่างระมัดระวังรักษาความสะอาดและดูแลรักษาอุปกรณ์ เครื่องมือ และสถานที่ทำงานให้ดี แจ้งหัวหน้างานทราบหากพบความเสียหายของทรัพย์สิน
  5. สื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ สื่อสารกับหัวหน้างานน เพื่อนร่วมงาน และลูกค้าอย่างสุภาพ ชัดเจน และตรงประเด็น รายงานปัญหาหรืออุปสรรคที่พบเจอให้กับหัวหน้างานทราบ เข้าร่วมประชุม อบรม หรือกิจกรรมต่างๆ ตามที่บริษัทกำหนด
  6. พัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง เรียนรู้ทักษะใหม่ ๆ ที่เกี่ยวข้องกับงาน พัฒนาทักษะการทำงานให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับงานและอุตสาหกรรมองค์กร

 ิทธิประโยชน์ที่คุณจะได้รับ 

อันที่จริงเเล้ว สทธิประโยชน์ของพนักงานสัญญาจ้างอาจแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับประเภทของงาน นโยบายของบริษัท และข้อตกลงระหว่างนายจ้างเเละลูกจ้างก่อนเริ่มสัญญา 

ลองเปรียบเทียบกันชัดๆ ระหว่าง สิทธิประโยชน์ของพนักงานสัญญาจ้างเเละพนักงานประจำ 

1.ความมั่นคงในงาน 

  • พนักงานสัญญาจ้าง มักมีความไม่แน่นอนในเรื่องของความมั่นคงในงาน เนื่องจากสัญญาจะสิ้นสุดเมื่อกำหนดในสัญญาจ้าง 
  • พนักงานประจำ มักมีความมั่นคงในงานมากกว่า เนื่องจากมีการจ้างงานในลักษณะที่ไม่มีระยะเวลาการจ้างกำหนด และมักมีการรับรองตำแหน่งและสิทธิต่างๆ ตามกฎหมายแรงงาน 

2.สิทธิการทำงาน 

  • พนักงานสัญญาจ้าง มักมีความยืดหยุ่นในการทำงานมากขึ้น เนื่องจากสัญญามักจะมีระยะเวลาและเงื่อนไขที่กำหนดไว้ 
  • พนักงานประจำ มักมีเวลาทำงานและงานที่เป็นไปตามกำหนดตามตำแหน่งและหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย โดยมักจะมีลักษณะที่เป็นระบบและต่อเนื่อง  

3.สวัสดิการและประโยชน์ 

  • พนักงานสัญญาจ้าง มักจะได้รับสิทธิประโยชน์น้อยกว่าพนักงานประจำ เช่น ไม่ได้รับสิทธิเข้ารับประกันสุขภาพหรือบำนาญ 
  • พนักงานประจำ มักมีสิทธิและประโยชน์ที่มากกว่า เช่น สิทธิในการเข้ารับประกันสุขภาพ บำนาญ หรือวันหยุดพักร้อนที่มากกว่า 

4.การรับรองตำแหน่งและสิทธิ 

  • พนักงานสัญญาจ้าง มักไม่ได้รับการรับรองตำแหน่งและสิทธิต่างๆ ตามกฎหมายแรงงาน เนื่องจากมักจะมีความไม่แน่นอนในเรื่องของความมั่นคงของงาน 
  • พนักงานประจำ มักมีการรับรองตำแหน่งและสิทธิต่างๆ ตามกฎหมายแรงงาน และมักมีความมั่นคงของงานมากกว่า 

เปรียบเทียบพนักงานประจำกับสัญญาจ้างแตกต่างกันอย่างไร? : https://www.sopeople.asia/employment-type/ 

สัญญาจ้างงาน ก่อนเซ็นต้องดูอะไรบ้าง? 

เอกสารแรกทีเราจะได้เจอก่อนเข้าไปทำงานนั้นก็คือ “หนังสือสัญญาจ้างงาน” เพราะนั้นหมายถึงเรามีคุณสมบัติตรงตามที่เขาต้องการ และได้ผ่านการสัมภาษณ์งานขององค์กรเรียบร้อยแล้ว แต่ก่อนที่จะตกลงเซ็นนั้นเราควรมาดูว่าก่อนเซ็นต้องคำนึงถึงอะไรบ้าง เพื่อไม่ให้ตัวเองเสียผลประโยชน์ในอนาคต 

  1. ไม่ต้องรีบเซ็น เพราะอ่านรอบเดียวอาจเกิดปัญหาแน่!

อย่าเพิ่งใจร้อนรีบเซ็น เรายังมีเวลาในการทบทวนดีๆ เพราะควรอ่านอย่างน้อยสองรอบเพื่อไม่ให้พลาดข้อกำหนดต่าง ๆ เงื่อนไข สวัสดิการ หรือว่ารายได้ เพราะสิ่งเหล่านี้จะมีผลต่อเราตลอดระยะเวลาในการทำงานที่นี่ 

  1. ดูให้ชัดว่าทำไม่เกินหน้าที่ตัวเอง

ควรดูว่าตำแหน่งและความรับผิดชอบของเรานั้น ระบุไว้ชัดเจนหรือยังหากไม่ตรงเราควรถามฝ่ายทรัพยากรบุคคลของบริษัททันที และถามถึงค่าตอบแทนในการทำงานล่วงเวลาหรือทำงานที่นอกเหนือความรับผิดชอบของเราอีกด้วย 

  1. อย่าพลาดกฎของบริษัทเด็ดขาด

เงื่อนไขและกฎ ที่เราจะต้องปฏิบัติตาม เพราะเมื่อเราเซ็นไปแล้วเราจะต้องทำตามอย่างเคร่งครัด เพื่อผลประโยชน์และความรับผิดชอบต่าง ๆ เช่น เวลาเข้างาน ชั่วโมงในการทำงาน วันหยุด วันลา ระยะเวลาในการทดลองงาน รวมไปถึงเงื่อนไขที่หากเราลาออกจากบริษัท เราจะต้องแจ้งแผนกทรัพยากรบุคคล ล่วงหน้ากี่วัน  สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นประโยชน์ต่อตัวเราเองทั้งนั้น 

  1. ได้งานตรงใจแต่อย่าลืมดูสวัสดิการด้วย

เป็นอีกสิ่งที่เวลาเรานั้นเลือกงาน จะต้องคำนึงและมองหาประกอบการตัดสินใจไปด้วย แม้ว่าตอนสมัครเขาจะแจ้งให้ทราบแล้ว แต่ว่าเราควรที่จะดูว่าในสัญญาจ้างนั้นมีสวัสดิการต่าง ๆ ตรงกับที่ได้รับแจ้งหรือไม่ และรวมถึงเรื่องของภาษีและกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ เพราะนั้นจะทำให้เราวางแผนชีวิตในอนาคตได้ง่ายขึ้น  

  1. สำเนาสัญญา อาจเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยแก้ไขปัญหา

ข้อนี้นั้นสำคัญมากในอนาคตหรือในตอนที่เกิดปัญญาขัดแย้งได้ เพราะเราก็สามารถที่จะอ้างอิงกฎรวมถึงเงื่อนไขต่าง ๆ ที่ระบุเอาไว้ในสัญญาได้ จะทำให้เราไม่เสียเปรียบ แต่สัญญาจ้างงานก็ไม่ใช่เอกสารที่สามารถเปิดเผยในพื้นที่สาธารณะได้ ควรระวังในการเผยแพร่เพื่อตัวเราเองจะไม่เสียเปรียบหรือถูกฟ้องร้อง 

  1. ระวังลาออกมาแล้วไม่ได้งานรองรับ

เราควรที่จะมีการเซ็นสัญญาในที่ทำงานใหม่ทุกครั้งก่อนที่จะเข้าทำงาน เพราะหลายๆครั้งที่เกิดการตกลงจ้างงานแบบปากเปล่า แต่ต่อมาก่อนที่จะเริ่มงานกลับเกิดการยกเลิกการจ้างงานก็มี ป้องกันการลาออกไปแล้ว แต่กลับไม่ได้ทำงาน 

สรุป 

“การเข้าใจสัญญาจ้างพนักงานเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ทั้งสองฝ่ายเข้าใจเงื่อนไขและสิทธิ์ของตนเองอย่างชัดเจน และป้องกันการเกิดข้อขัดแย้งในอนาคต และการเป็นพนักงานสัญญาจ้างก็ไม่น่ากังวลใจในเรื่องสิทธิต่างๆ อีกต่อไป เเต่ยังสามารถให้เราได้พัฒนาตนเองได้ในหลายๆ สายงานอีกด้วย”